Trong quá trình khai tờ khai xuất khẩu, nếu khai sai mã HS (Harmonized System Code) có thể dẫn đến nhiều rắc rối cho doanh nghiệp, từ việc bị phạt hành chính, chậm trễ thông quan đến việc phải nộp thêm thuế. Cùng Ratraco Solutions chúng tôi tìm hiểu xem lỗi khai HS Code bị phạt như thế nào? Các lỗi thường gặp khi khai sai mã HS Code là gì?,…để từ đó biết cách tránh mắc lỗi tương tự trong khai báo tờ khai hải quan.
Mã HS: Khái niệm và nguyên nhân khai sai
Ratraco sẽ giải đáp nhanh khái niệm và nguyên nhân khai sai mã HS Code:
Mã HS Code là gì?
Mã HS (Harmonized System) hay HS Code là hệ thống mã số tiêu chuẩn quốc tế được áp dụng để phân loại hàng hóa trong xuất nhập khẩu. Nó đóng vai trò như một “ngôn ngữ chung” giúp Cơ quan hải quan và doanh nghiệp trên toàn thế giới dễ dàng xác định mặt hàng, từ đó áp dụng đúng các chính sách liên quan như thuế, quy định xuất nhập khẩu và kiểm soát thương mại.
Ở Việt Nam, mã HS thường gồm 8 chữ số, được sử dụng trong tờ khai hải quan, giúp việc khai báo hải quan trở nên dễ dàng và chính xác hơn.
Nguyên nhân khai sai mã HS
Các nguyên nhân khai sai mã HS Code:
- Thiếu kiến thức và kinh nghiệm:
Nhân viên khai báo thiếu kiến thức về bản chất hàng hóa, các quy tắc phân loại, hoặc cách tra cứu biểu thuế, chú giải chi tiết, dẫn đến việc áp sai mã HS.
- Chủ quan, cẩu thả:
Dựa trên kinh nghiệm cũ, thói quen sao chép mã từ các lần khai báo trước mà không kiểm tra lại, dẫn đến việc áp sai HS.
- Không cập nhật quy định mới:
Hệ thống mã HS và các quy định về biểu thuế thường thay đổi, nếu doanh nghiệp không cập nhật kịp thời sẽ dễ bị sai sót.
- Khai báo sai để trốn thuế:
Cố tình chọn mã HS có mức thuế thấp hơn thực tế để giảm chi phí, đây là lỗi nghiêm trọng và có thể dẫn đến xử phạt hành chính.
- Thiếu thông tin chi tiết về hàng hóa:
Không hiểu rõ thành phần, công dụng, quy trình sản xuất, hoặc đặc tính kỹ thuật của sản phẩm cũng là nguyên nhân dễ dẫn đến chọn sai mã HS.
Những lỗi thường gặp khi khai sai mã HS Code
Các lỗi thường gặp khi khai HS Code trong quá trình vận chuyển container và xuất, nhập khẩu hàng hóa đó là:
Khai sai bản chất hàng hóa
Là lỗi phổ biến nhất. Doanh nghiệp khai một mã HS không đúng với bản chất, thành phần, công dụng hoặc tính năng của hàng hóa. Ví dụ: khai hạt nhựa thông thường thay vì hạt nhựa dùng cho y tế để được hưởng thuế suất thấp hơn.
Bị ảnh hưởng bởi tên tiếng Anh
Tên tiếng Anh của sản phẩm có thể gây nhầm lẫn. Ví dụ: “Fabric” (vải) có nhiều mã HS khác nhau tùy thuộc loại sợi, cách dệt và công dụng. Nếu chỉ dựa vào tên, rất dễ bị sai.
Không cập nhật biểu thuế
Biểu thuế xuất nhập khẩu và các chính sách liên quan thường xuyên thay đổi. Nếu không cập nhật, doanh nghiệp có thể áp dụng sai mức thuế hoặc không tận dụng được các ưu đãi thuế quan từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA).
Thiếu hồ sơ chứng minh
Khi khai báo, doanh nghiệp cần có đầy đủ tài liệu như bảng phân tích thành phần, catalogue, hình ảnh, chứng nhận chất lượng (CO/CQ),…để chứng minh tính chính xác của mã HS. Thiếu những tài liệu này có thể khiến hải quan nghi ngờ và yêu cầu kiểm tra thực tế, làm chậm quá trình thông quan.
Không xem xét các quy tắc phân loại
Hệ thống HS có nhiều quy tắc phân loại phức tạp, bao gồm cả Quy tắc chung giải thích việc phân loại hàng hóa (GIR). Việc bỏ qua các quy tắc này, đặc biệt là quy tắc 3 (phân loại hàng hóa hỗn hợp, sản phẩm được đóng gói sẵn để bán lẻ), dẫn đến sai sót.
Lỗi khai HS Code bị phạt như thế nào?
Một số trường hợp và mức phạt khai HS Code sai phổ biến:
Phạt hành chính (không ảnh hưởng đến thuế)
Lỗi khai HS Code bị phạt như thế nào? Mức phạt hành chính có thể là:
- Mức phạt: Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng;
- Trường hợp áp dụng: Áp dụng đối với các hành vi khai sai mã số hàng hóa nhưng không làm thiếu số thuế phải nộp hoặc không làm tăng số thuế được miễn, giảm, hoàn;
- Lưu ý: Nếu người khai hải quan tự phát hiện và khai bổ sung quá thời hạn quy định thì mức phạt có thể là từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng.
Phạt hành chính và truy thu thuế (có ảnh hưởng đến thuế)
Là trường hợp nghiêm trọng hơn, khi việc khai sai mã HS dẫn đến thiếu số thuế phải nộp.
Mức phạt: Ngoài việc bị phạt tiền, doanh nghiệp còn phải nộp đủ số thuế thiếu và tiền phạt chậm nộp tính từ thời điểm vi phạm.
Hậu quả gây ra:
- Truy thu thuế: Cơ quan hải quan sẽ ra quyết định ấn định thuế và yêu cầu doanh nghiệp nộp bổ sung toàn bộ số thuế đã khai thiếu;
- Tiền chậm nộp: Doanh nghiệp phải nộp tiền chậm nộp thuế theo quy định của Luật Quản lý thuế (thường tính theo một tỷ lệ nhất định trên số tiền thuế chậm nộp theo từng ngày);
- Phạt hành chính: Mức phạt có thể cao hơn, tùy thuộc tính chất và mức độ vi phạm. Ví dụ, hành vi trốn thuế, gian lận thuế chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự có thể bị phạt tiền từ 1 đến 3 lần số tiền thuế trốn, gian lận.
Xử lý hình sự (trường hợp đặc biệt)
Trong những trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, khi hành vi khai sai mã HS có dấu hiệu của tội trốn thuế, gian lận thuế với số tiền lớn và có tính chất lặp lại, doanh nghiệp hoặc người đại diện có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Bộ luật Hình sự.
Cách tránh lỗi khai sai mã HS Code cần biết
Bạn đã biết lỗi khai HS Code bị phạt như thế nào? Dưới đây là cách tránh mắc lỗi khai sai mã HS Code:
Nắm vững bản chất hàng hóa
Cần hiểu rõ sản phẩm của mình, bao gồm thành phần, công dụng, quy trình sản xuất và cấu tạo chi tiết. Nên yêu cầu nhà sản xuất hoặc người bán cung cấp tài liệu kỹ thuật đầy đủ.
Tuân thủ các quy tắc phân loại
Dựa vào 6 quy tắc chung của hệ thống HS để xác định mã hàng hóa một cách chính xác. Quy tắc 1 là quan trọng nhất, ưu tiên phân loại dựa trên tên gọi và chú giải của các chương, phân chương. Nếu không có tên gọi cụ thể, chuyển sang các quy tắc sau.
Tra cứu và cập nhật biểu thuế
Sử dụng các phần mềm, trang web chuyên dụng để tra cứu mã HS và biểu thuế. Thường xuyên cập nhật thông tin từ các trang web chính thức của Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính.
Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ
Luôn chuẩn bị sẵn các tài liệu kỹ thuật, catalogue, hình ảnh sản phẩm, và các chứng nhận liên quan để có thể cung cấp ngay khi cơ quan hải quan yêu cầu. Điều này giúp đẩy nhanh quá trình thông quan và giảm thiểu rủi ro bị phạt.
Sử dụng dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp
Đối với những mặt hàng phức tạp hoặc lần đầu xuất nhập khẩu, nên tìm đến các Chuyên gia, các Công ty dịch vụ logistics hoặc hải quan để được tư vấn.
Ratraco Solutions đã liệt kê nhanh các lỗi thường gặp khi khai HS Code để người khai, doanh nghiệp chủ động khi khai báo mã này trong hồ sơ, chứng từ hải quan hàng xuất, nhập khẩu. Đồng thời, việc khai sai mã HS Code cũng cần lưu ý sẽ phải chịu các mức phạt tương ứng, tùy trường hợp mà sẽ phạt hành chính hoặc xử lý hình sự,…Nếu thấy bài viết này hữu ích, hãy chia sẻ ngay để nhiều doanh nghiệp khác cùng nắm rõ nhé!
