Giá xăng dầu tăng cao sẽ đẩy chi phí, cước nội địa lên cao, từ đó khiến giá thành sản phẩm tăng cao và tạo áp lực lạm phát cho nền kinh tế. Mối quan hệ này thường tỉ lệ thuận với nhau theo kiểu giá nhiên liệu tăng thì giá cước vận tải cũng có xu hướng tăng theo và ngược lại. Cùng Ratraco Solutions chúng tôi tìm hiểu xem giá xăng dầu tác động đến cước vận tải nội địa ra sao thông qua những chia sẻ chi tiết dưới đây nhé.
Thực trạng xăng, dầu tăng ảnh hưởng đến giá cước vận tải
Giá xăng, dầu tiếp tục tăng cao đã tác động trực tiếp đến nhiều lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh, nhất là lĩnh vực vận tải. Trước tình hình đó, một số doanh nghiệp kinh doanh vận tải phải điều chỉnh giá cước để bù đắp chi phí, đảm bảo hoạt động. Có thể nói, giá xăng dầu tăng tác động trực tiếp và mạnh mẽ đến giá cước vận tải nội địa. Cụ thể:
- Xăng dầu tăng:
Là một trong những chi phí chính của doanh nghiệp vận tải (chiếm khoảng 40-45%) nên khi giá xăng dầu tăng, các doanh nghiệp buộc phải tăng giá cước để bù đắp chi phí và tránh thua lỗ.
- Xăng dầu giảm:
Giá cước vận tải nội địa thường giảm theo, nhưng với tốc độ chậm hơn so với khi tăng. Điều này là do doanh nghiệp cần thời gian để tính toán và ổn định các chi phí khác như nhân công, bảo dưỡng, và phí cầu đường.

Tóm lại, giá xăng dầu tăng cao đã và đang tạo ra một thực trạng đầy thách thức đối với ngành vận tải Việt Nam, đòi hỏi cả doanh nghiệp và các cơ quan quản lý nhà nước phải có những giải pháp linh hoạt và kịp thời để duy trì ổn định thị trường và hỗ trợ nền kinh tế.
Tác động của giá xăng dầu đến cước vận tải nội địa ra sao?
Khi giá xăng dầu tăng, cước nội địa có xu hướng tăng theo (và ngược lại). Những tác động cụ thể phải kể đến:
Tác động trực tiếp đến giá cước
Khi giá xăng dầu tăng, các doanh nghiệp vận tải buộc phải điều chỉnh giá cước để bù đắp chi phí, nếu không sẽ đối mặt với nguy cơ thua lỗ, tức là “càng chạy càng lỗ”.
Song việc điều chỉnh giá cước không phải lúc nào cũng diễn ra ngay lập tức và đồng bộ. Các doanh nghiệp vận tải thường có “độ trễ” nhất định trong việc tăng/giảm giá cước so với giá xăng dầu, vì họ còn phải tính toán các yếu tố khác như cạnh tranh thị trường, chi phí khác (bến bãi, bảo trì, phí BOT…) và thủ tục hành chính.
Khi giá xăng dầu giảm, giá cước cũng có xu hướng giảm, nhưng thường chậm hơn so với tốc độ tăng. Điều này có thể gây ra tranh cãi từ phía người tiêu dùng và các doanh nghiệp sử dụng dịch vụ vận tải.
Chiếm tỷ trọng lớn trong chi phí vận tải
Chi phí nhiên liệu (xăng, dầu) là một trong những thành phần lớn nhất trong tổng chi phí của các doanh nghiệp vận tải. Theo thống kê của Bộ Giao thông Vận tải Việt Nam, chi phí nhiên liệu chiếm khoảng 40-45% chi phí của vận tải đường bộ.
Với vận tải đường thủy nội địa, con số này có thể lên tới 45-50%. Do đó, chỉ cần một biến động nhỏ của giá xăng dầu cũng có thể ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận của doanh nghiệp.

Tác động lan tỏa đến nền kinh tế
Giá cước vận tải tăng cao không chỉ ảnh hưởng đến các doanh nghiệp vận tải mà còn tác động lên toàn bộ chuỗi cung ứng và nền kinh tế. Chi phí logistics tăng sẽ đẩy giá thành sản phẩm, hàng hóa lên cao, gây áp lực lên lạm phát và ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng.
Để đối phó với những biến động trên, các doanh nghiệp vận tải phải tìm cách tối ưu hóa chi phí, lộ trình, sử dụng công nghệ tiết kiệm nhiên liệu, hoặc đàm phán hợp đồng dài hạn với khách hàng để ổn định giá cước.
Ảnh hưởng đến các phương thức vận tải khác
Ảnh hưởng của giá xăng dầu tới các phương thức vận tải hàng hóa:
- Vận tải đường bộ: Là phương thức chịu ảnh hưởng trực tiếp và mạnh mẽ nhất do sử dụng nhiên liệu hóa thạch làm chủ yếu.
- Vận chuyển container đường sắt: Cước vận tải đường sắt ít bị ảnh hưởng bởi giá nhiên liệu hơn so với đường bộ.
- Vận tải đường thủy nội địa: Tuy chi phí nhiên liệu chiếm tỷ trọng cao nhưng sự điều chỉnh giá cước có thể chậm hơn so với đường bộ.
Giải pháp đối phó với biến động giá xăng dầu
Để đối phó với biến động giá xăng dầu, các doanh nghiệp vận tải đã phải tìm nhiều giải pháp như tối ưu hóa lộ trình, sử dụng công nghệ tiết kiệm nhiên liệu và đàm phán hợp đồng dài hạn với khách hàng để ổn định giá cước nội địa. Cụ thể:
Quản lý chi phí và tối ưu hóa hoạt động
- Tối ưu hóa lộ trình: Sử dụng phần mềm quản lý lộ trình để tính toán và lựa chọn cung đường ngắn nhất, hiệu quả nhất, giúp giảm quãng đường di chuyển và tiết kiệm nhiên liệu.
- Nâng cao hiệu quả sử dụng nhiên liệu: Áp dụng các kỹ thuật lái xe tiết kiệm nhiên liệu cho đội ngũ tài xế (ví dụ: duy trì tốc độ ổn định, tránh phanh và tăng tốc đột ngột).
- Bảo dưỡng định kỳ: Đảm bảo phương tiện luôn trong tình trạng tốt nhất. Các bộ phận như lốp xe, động cơ, hệ thống lọc gió,…được bảo dưỡng đúng cách sẽ giúp xe hoạt động hiệu quả và tiết kiệm nhiên liệu hơn.
Điều chỉnh giá và đàm phán hợp đồng
- Xây dựng công thức giá cước linh hoạt: Thay vì cố định cước vận tải nội địa, doanh nghiệp có thể xây dựng một công thức giá cước có tính đến biến động của giá nhiên liệu. Điều này giúp giá cước có thể điều chỉnh linh hoạt theo thị trường mà không cần phải đàm phán lại từng lần.
- Đàm phán hợp đồng dài hạn: Ký kết hợp đồng dài hạn với khách hàng lớn, trong đó có điều khoản về việc điều chỉnh giá cước theo giá xăng dầu. Điều này giúp doanh nghiệp có thể san sẻ rủi ro với khách hàng.

Đầu tư công nghệ và đa dạng hóa phương tiện
- Đầu tư phương tiện tiết kiệm nhiên liệu: Mua sắm các dòng xe mới có công nghệ động cơ tiên tiến, tiết kiệm nhiên liệu hoặc sử dụng các loại xe hybrid, xe điện. Chi phí ban đầu có thể cao nhưng về lâu dài sẽ giúp doanh nghiệp giảm đáng kể chi phí nhiên liệu.
- Sử dụng năng lượng thay thế: Nghiên cứu và ứng dụng các loại năng lượng thay thế như khí nén thiên nhiên (CNG), khí hóa lỏng (LPG) hoặc pin nhiên liệu, đặc biệt với các phương tiện vận tải trong khu vực đô thị.
- Áp dụng công nghệ quản lý: Sử dụng các hệ thống giám sát hành trình (GPS) để theo dõi và quản lý việc sử dụng nhiên liệu, từ đó phát hiện và ngăn chặn các hành vi gây lãng phí.
Tóm lại, khi giá xăng dầu tăng tác động tới cước vận tải nội địa nói chung, bất kể đó là phương thức vận tải nào. Cho nên, việc điều chỉnh lại giá xăng dầu để hạn chế tối đa mọi tác động tới giá cả, cước nội địa trước tình hình hiện tại là cần thiết với mọi doanh nghiệp chuyên vận chuyển hàng hóa. Nếu thấy bài chia sẻ này hữu ích, hãy giúp chúng tôi chia sẻ để các doanh nghiệp khác cùng hiểu rõ sự biến động về nhiên liệu này nhé!