Trade Compliance là gì? Được quy định cụ thể ra sao?

Trade compliance là yếu tố quan trọng trong xuất nhập khẩu, giúp doanh nghiệp tránh các rủi ro về mặt pháp lý, tài chính, danh tiếng,…Để hiểu rõ Trade compliance là gì, hãy cùng Ratraco Solutions chúng tôi cập nhật nhanh kiến thức từ nguồn bài chia sẻ bên dưới. Từ đây, các doanh nghiệp cũng nắm được Trade compliance quy định những gì…

Trade compliance: Định nghĩa và mục đích

Nội dung sau sẽ bàn về định nghĩa và mục đích của Trade compliance là gì:

Trade Compliance là gì?

Trade Compliance (Tuân thủ thương mại) là quá trình đảm bảo các hoạt động thương mại quốc tế của doanh nghiệp, gồm xuất nhập khẩu và vận chuyển, đều tuân thủ các quy định, luật pháp và Hiệp định thương mại quốc tế. Điều này gồm việc đáp ứng các yêu cầu về hải quan, thuế, hạn ngạch và các hạn chế thương mại khác.

Mục đích của Trade Compliance

Mục đích của Trade compliance:

• Giảm rủi ro pháp lý, tài chính: Tránh các khoản phạt, án tù, tịch thu hàng hóa, hoặc tổn thất tài chính khác do vi phạm luật pháp;
• Đảm bảo chuỗi cung ứng ổn định, hợp pháp: Giúp hàng lưu thông trôi chảy qua biên giới, tránh trì hoãn hoặc gián đoạn;
• Duy trì uy tín, danh tiếng: Xây dựng lòng tin với đối tác, khách hàng và cơ quan quản lý;
• Bảo vệ an ninh quốc gia, lợi ích cộng đồng: Ngăn chặn buôn lậu, hàng giả và các hoạt động thương mại bất hợp pháp khác;
• Tối ưu chi phí: Tận dụng các ưu đãi thuế quan và tránh chi phí phát sinh do sai sót.

NÊN ĐỌC: Nhận vận chuyển Container giá tốt

Quy định liên quan tới Trade compliance cần biết

Có những lĩnh vực cốt lõi mà Trade Compliance quy định gồm:

Quy định về Thuế quan (Tariff Regulations)

Quy định về thuế quan:

• Thuế nhập khẩu/xuất khẩu: Các loại thuế phải nộp khi hàng qua biên giới;
• Thuế GTGT: Áp dụng trên hàng nhập khẩu tại nhiều quốc gia;
• Thuế tiêu thụ đặc biệt: Áp dụng cho một số loại hàng nhất định (như rượu, bia, thuốc lá, ô tô);
• Các ưu đãi thuế quan: Nắm rõ các FTA (như EVFTA, CPTPP) để tận dụng các mức thuế ưu đãi.

Quy định về Hải quan (Customs Regulations)

Quy định về hải quan:

• Thủ tục thông quan: Quy trình khai báo hàng hóa, nộp hồ sơ, kiểm tra hàng tại cửa khẩu;
• Phân loại hàng hóa (HS Code): Xác định đúng mã HS (Harmonized System) cho hàng hóa để áp dụng đúng mức thuế và các quy định liên quan;
• Định giá hải quan: Xác định giá trị hàng hóa để tính thuế và các khoản phí khác;
• Xuất xứ hàng hóa (Rules of Origin – ROO): Xác định quốc gia nơi hàng sản xuất để áp dụng các ưu đãi thuế quan theo Hiệp định thương mại tự do (FTA) hoặc các quy định về dán nhãn;
• Giấy phép và chứng từ: Yêu cầu các loại giấy phép xuất/nhập khẩu, giấy chứng nhận chất lượng, kiểm dịch, vệ sinh an toàn thực phẩm,…

Kiểm soát nhập khẩu (Import Controls)

Quy định về kiểm soát nhập khẩu:

• Hàng hóa bị cấm hoặc hạn chế nhập khẩu: Các mặt hàng không được phép nhập khẩu hoặc yêu cầu giấy phép đặc biệt (như ma túy, vũ khí, hàng giả, hàng hóa gây hại cho môi trường);
• Tiêu chuẩn kỹ thuật, chất lượng (Technical and Quality Standards): Các sản phẩm nhập khẩu phải đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn, vệ sinh, môi trường, kỹ thuật của quốc gia nhập khẩu;
• Kiểm dịch thực vật, động vật: Với các sản phẩm nông nghiệp, thực phẩm, cần có chứng nhận kiểm dịch.

Kiểm soát xuất khẩu (Export Controls)

Quy định về kiểm soát xuất khẩu:

• Hàng lưỡng dụng (Dual-use goods): Các mặt hàng sử dụng cho mục đích dân sự, quân sự (như công nghệ cao, hóa chất, phần mềm). Việc xuất khẩu các mặt hàng này yêu cầu phải có giấy phép đặc biệt;
• Danh sách cấm vận, trừng phạt (Sanctions & Embargoes): Các quy định cấm giao dịch với một số quốc gia, tổ chức/cá nhân cụ thể do các lệnh trừng phạt quốc tế (như OFAC của Hoa Kỳ);
• Hàng hóa bị cấm hoặc hạn chế xuất khẩu: Các mặt hàng mà quốc gia không cho phép xuất khẩu (như gỗ quý, di vật lịch sử).

Quy định chống tham nhũng và chống rửa tiền (Anti-Corruption and Anti-Money Laundering – AML)

Đảm bảo các giao dịch thương mại không liên quan đến hối lộ, tham nhũng hoặc rửa tiền.

Quy định môi trường, xã hội và quản trị (ESG – Environmental, Social, and Governance)

Ngày càng nhiều quốc gia và doanh nghiệp chú trọng việc tuân thủ các tiêu chuẩn về lao động, môi trường và đạo đức trong chuỗi cung ứng.

Luật pháp thương mại quốc tế (International Trade Law)

Quy định về Luật pháp thương mại quốc tế:

• Các hiệp định quốc tế (như WTO, Incoterms) quy định các nguyên tắc chung về thương mại và trách nhiệm giữa các bên.
• Luật pháp của từng quốc gia liên quan đến hoạt động thương mại quốc tế (như Luật Quản lý ngoại thương của Việt Nam).

ĐỌC THÊM: Nhận vận chuyển Container lạnh giá tốt

Mô tả công việc của Trade compliance specialist

Vậy, các công việc của Chuyên gia tuân thủ thương mại Trade compliance là gì? Bao gồm:

Đảm bảo tuân thủ quy định thương mại quốc tế

Trade Compliance Specialist sẽ theo dõi và đảm bảo Công ty tuân thủ các quy định và luật pháp thương mại quốc tế. Điều này gồm việc nghiên cứu các quy định XNK, thuế quan, và các yêu cầu pháp lý ở các thị trường mà công ty đang hoạt động.

Bạn cần phân tích và áp dụng các quy tắc về hải quan, hạn ngạch, và kiểm soát xuất khẩu để tránh vi phạm pháp luật. Công việc này đòi hỏi bạn thường xuyên cập nhật các thay đổi trong luật pháp quốc tế.

Tư vấn và đào tạo nội bộ về tuân thủ thương mại

Bạn cần cung cấp tư vấn cho các bộ phận khác trong công ty về quy định thương mại và các rủi ro tiềm ẩn. Tổ chức đào tạo nội bộ, giúp nhân viên hiểu rõ quy định thương mại quốc tế và cách thực hiện công việc tuân thủ đúng luật. Đồng thời cần phối hợp với các bộ phận liên quan để xây dựng các quy trình quản lý rủi ro thương mại.

Quản lý và kiểm soát tài liệu xuất nhập khẩu

Bạn sẽ chịu trách nhiệm kiểm tra, phê duyệt và quản lý các tài liệu liên quan đến hoạt động XNK của công ty. Công việc này gồm xử lý giấy tờ hải quan, giấy phép xuất khẩu và các chứng từ cần thiết để đảm bảo lô hàng được vận chuyển đúng quy trình.

Bạn cần làm việc với các đối tác vận chuyển hàng bằng container và Cơ quan hải quan để giải quyết vấn đề phát sinh trong thông quan. Đồng thời cũng cần đảm bảo tài liệu liên quan được lưu trữ chính xác, truy cập khi cần.

Quy trình Trade compliance trên thực tế thế nào?

Trên thực tế, trình tự các bước áp dụng Trade compliance như sau:

• Nghiên cứu quy định thương mại: Xác định các quy định liên quan đến sản phẩm, quốc gia xuất nhập khẩu;
• Kiểm tra đối tác: Đảm bảo các đối tác thương mại không nằm trong danh sách cấm vận hoặc bị hạn chế;
• Chuẩn bị hồ sơ: Đảm bảo các chứng từ, giấy phép, khai hải quan được chuẩn bị đúng và đủ;

• Đào tạo nhân viên: Cung cấp các khóa đào tạo về tuân thủ thương mại cho đội ngũ quản lý và nhân viên;
• Ứng dụng công nghệ: Sử dụng các hệ thống quản lý thương mại toàn cầu (GTM) để tự động hóa và giám sát quy trình tuân thủ.

Trade compliance là gì đã được giải đáp, kèm theo đó là các quy định, mục đích, trình tự áp dụng Trade compliance mà doanh nghiệp xuất nhập khẩu cần ghi nhận kịp thời để hỗ trợ các giao dịch thương mại quốc tế. Nếu thấy bài viết này hữu ích, hãy chia sẻ cùng RatracoSolutions Logistics chúng tôi để nhiều cá nhân, doanh nghiệp cùng biết tới thuật ngữ chuyên ngành này nhé!