Hạn ngạch thuế quan – tên tiếng Anh là “Tariff rate quota” là một hệ thống áp đặt thuế quan một cách phân biệt đối xử theo số lượng hàng xuất nhập khẩu. Ratraco Solutions chúng tôi với nhiều năm kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực vận tải – xuất nhập khẩu sẽ giải đáp Hạn ngạch thuế quan là gì? Hàng hóa nào áp dụng hạn ngạch thuế quan?…cùng một số quy định, nguyên tắc cần tuân thủ khi áp dụng hạn ngạch, thuế quan.
Hạn ngạch thuế quan là gì? Ví dụ minh họa?
Hạn ngạch thuế quan trong xuất nhập khẩu nghĩa là gì cùng ví dụ minh họa để các doanh nghiệp, chủ hàng dễ hình dung sẽ được chuyển tải như sau:
Khái niệm hạn ngạch thuế quan
Hạn ngạch thuế quan là gì? Hạn ngạch thuế quan là thủ tục được nhiều Tổ chức, Công ty quan tâm, nhất là những doanh nghiệp chuyên xuất nhập khẩu hàng hóa. Biện pháp hạn ngạch thuế quan xuất khẩu được quy định tại Điều 20 Luật Quản lý ngoại thương 2017, cụ thể:
Biện pháp hạn ngạch thuế quan xuất khẩu, hạn ngạch thuế quan nhập khẩu
1. Hạn ngạch thuế quan xuất khẩu là biện pháp do cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng để quyết định số lượng, khối lượng, trị giá của hàng hóa xuất khẩu với thuế suất cụ thể.
2. Hạn ngạch thuế quan nhập khẩu là biện pháp do cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng để quyết định số lượng, khối lượng, trị giá của hàng hóa nhập khẩu với thuế suất ưu đãi hơn so với mức thuế suất ngoài hạn ngạch.
Ví dụ về hạn ngạch thuế quan
* Ví dụ: Nếu mặt hàng X sản xuất trong nước được 40.000 tấn mà nhu cầu sử dụng lại lên đến 70.000 tấn thì 30.000 tấn đầu tiên nhập khẩu sẽ có thuế suất thuế nhập khẩu thấp hơn, và đến tấn thứ 30.001 sẽ phải nộp thuế suất cao hơn. Đây công cụ kiểm soát nhập khẩu được sử dụng ở nhiều nước.
Loại hàng hóa phải áp dụng hạn ngạch thuế quan hiện nay
Hàng hóa nào áp dụng hạn ngạch thuế quan? Hàng hóa nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan Bộ Công Thương cấp cho thương nhân giấy phép nhập khẩu nếu đủ điều kiện nhập khẩu các mặt hàng thuộc danh mục hạn ngạch thuế quan gồm muối, thuốc lá nguyên liệu, nguyên liệu và sản phẩm đường, đường tinh luyện.
Mức thuế ngoài hạn ngạch thuế quan áp dụng với hàng hóa thuộc danh mục không được áp dụng hạn ngạch thuế quan nhập khẩu của Bộ Công Thương. Song mặt hàng thuốc lá có chứa nguyên liệu nhập khẩu vượt hạn ngạch thuế quan sản xuất thuốc lá phải thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Công Thương.
Luật cũng quy định số lượng, khối lượng, trị giá các mặt hàng thuộc Danh mục mặt hàng áp dụng hạn ngạch thuế quan nhập khẩu để sản xuất hàng xuất khẩu, gia công hàng xuất khẩu không tính vào hạn ngạch thuế quan hàng năm được Bộ Công Thương công bố.
Tham khảo bảng liệt kê mà Ratraco ghi nhận được:
| STT | Tên hàng hóa | Mã HS
(Áp dụng với toàn bộ các mã 8 số thuộc nhóm 4 số) |
| 1 | Đường tinh luyện, đường thô | 1701 |
| 2 | Muối | 2501 |
| 3 | Thuốc lá nguyên liệu | 2401 |
| 4 | Trứng gia cầm | 0407
(Không bao gồm trứng đã thụ tinh để ấp thuộc các mã HS: 04071110, 04071190, 04071911, 04071919, 04071991 và 04071999) |
Ưu và nhược điểm của hạn ngạch, thuế quan
Đơn vị vận chuyển container đường sắt Ratraco Solutions sẽ chỉ rõ ưu nhược điểm của hạn ngạch, thuế quan như sau:
Ưu điểm của hạn ngạch thuế quan
Hạn ngạch thuế quan có ưu điểm sau:
- Hạn ngạch nhập khẩu khuyến khích các nhà sản xuất hàng hóa địa phương. Với nguyên liệu nhập khẩu, ngay cả khi nhu cầu tăng lên, hạn ngạch sẽ giúp giữ cho nhập khẩu ổn định;
- Giảm thâm hụt cán cân thanh toán, giúp tiết kiệm ngoại tệ để chi trả vào thời điểm cần thiết.
Nhược điểm của hạn ngạch thuế quan
Hạn ngạch thuế quan còn vài nhược điểm:
- Những người được cấp phép nhập khẩu có xu hướng tạo ra lợi nhuận độc quyền, làm giảm phúc lợi người tiêu dùng;
- Nếu không được quản lý nghiêm ngặt, hạn ngạch có thể dẫn đến nhũng nhiễu, hối lộ các cán bộ phụ trách cấp giấy phép;
- Các nước xuất khẩu làm như vậy có thể gây bất lợi cho họ và ảnh hưởng đến quan hệ thương mại giữa hai nước.
So sánh thuế quan với hạn ngạch? Cơ quan nào có thẩm quyền áp dụng hạn ngạch, thuế quan? Chế độ hạn ngạch thuế quan có nguyên tắc gì?
Ratraco Solutions sẽ tiếp tục chỉ rõ sự khác nhau giữa hạn ngạch với thuế quan; cơ quan có thẩm quyền áp dụng biện pháp hạn ngạch, thuế quan cùng một số nguyên tắc về chế độ hạn ngạch thuế quan như sau:
So sánh thuế quan với hạn ngạch
Giữa thuế quan với hạn ngạch được so sánh như sau:
| Tiêu chí so sánh | Thuế quan | Hạn ngạch |
| Ý nghĩa | Là loại thuế mà hàng hóa nhập khẩu hoặc xuất khẩu phải nộp. | Đề cập đến các hạn chế về số lượng hàng hóa nhập khẩu và xuất khẩu. |
| Ảnh hưởng đến tổng sản phẩm quốc nội | Làm tăng GDP. | Không ảnh hưởng đến GDP. |
| Kết quả | Giảm thặng dư tiêu dùng và tăng thặng dư sản xuất. | Giảm thặng dư tiêu dùng. |
| Thu nhập | Chính phủ. | Để nhập khẩu. |
Cơ quan có thẩm quyền áp dụng biện pháp hạn ngạch thuế quan
So với các quy định về tạm ngừng xuất nhập khẩu, thẩm quyền áp dụng hạn ngạch thuế quan có sự khác biệt và mở rộng hơn. Với các biện pháp hạn ngạch thuế quan thì thẩm quyền được trao cho Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ có hàng hóa thuộc thẩm quyền tự quyết định có áp dụng biện pháp hay không. Quy định này được cho là phù hợp và đảm bảo kịp thời, chính xác đối với từng mặt hàng xuất nhập khẩu.
Nguyên tắc về chế độ hạn ngạch thuế quan
Một số nguyên tắc áp dụng trong hạn ngạch thuế quan:
1. Áp dụng giấy phép nhập khẩu để được hưởng thuế suất nhập khẩu với các mặt hàng nằm trong danh mục hàng hóa nhập khẩu theo quy định.
2. Trong Luật quy định về số lượng, khối lượng, trị giá các mặt hàng thuộc danh mục hàng hóa áp dụng hạn ngạch thuế quan nhập khẩu để sản xuất hàng xuất khẩu, gia công hàng xuất khẩu sẽ không tính vào lượng hạn ngạch thuế quan hàng năm do Bộ Công Thương công bố.
3. Với các mặt hàng trong danh mục áp dụng hạn ngạch thuế quan nhập khẩu không có giấy phép của Bộ Công Thương sẽ được áp dụng các mức thuế ngoài hạn ngạch thuế quan. Riêng các mặt hàng thuốc lá với nguyên liệu nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan để sản xuất thuốc lá điếu sẽ thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Công Thương.
4. Đối tượng được cấp giấy phép nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan Bộ Công Thương cấp giấy phép nhập khẩu cho thương nhân đủ điều kiện nhập khẩu hàng hóa thuộc danh mục hạn ngạch thuế quan bao gồm muối, thuốc lá nguyên liệu.
Ratraco Solutions đã bàn về những nội dung liên quan tới thuật ngữ Hạn ngạch thuế quan là gì? Hàng hóa nào áp dụng hạn ngạch thuế quan,…mà mỗi Doanh nghiệp xuất nhập khẩu cần lưu lại và thực hiện đúng quy định. Lưu ý, hạn ngạch thuế quan bên cạnh ưu điểm còn tồn tại một số nhược điểm nhất định. Do đó, các chủ hàng cần nắm kiến thức căn bản về hạn ngạch, thuế quan để quá trình giao thương quốc tế được thuận lợi hơn.
