Vận đơn đường biển (B/L – Bill of lading) là chứng từ quan trọng dùng làm căn cứ khai quan, là biên lai xác nhận của của người vận tải cho người chuyên chở. Song không phải ai cũng hiểu hết định nghĩa, nội dung, tác dụng của vận đơn này là gì.
Ratraco Solutions sẽ tổng hợp kiến thức từ nhiều nguồn để làm rõ khái niệm bill of lading là gì, surrendered bill of lading là gì, surrender bill of lading là gì, master bill of lading là gì, clean on board bill of lading là gì, express bill of lading là gì giúp quý khách có kinh nghiệm chọn đơn vị vận tải biển uy tín, tận tâm, giàu kinh nghiệm.
>>Xem thêm: vận chuyển hàng hóa đường sắt – vận chuyển container bằng đường bộ
Vận đơn đường biển: Khái niệm và nội dung vận đơn
Khái niệm vận đơn đường biển
Bill of lading là gì? Bill of Lading – Vận đơn – B/L là chứng từ chuyên chở hàng hoá bằng đường biển do người chuyên chở hoặc đại diện của người chuyên chở phát hành cho người gửi hàng sau khi hàng hóa đã được xếp lên tàu hoặc sau khi nhận.
Nội dung vận đơn đường biển
Các nội dung quan trọng trong vận đơn đường biển bao gồm:
- Tên và địa chỉ người vận tải, những chỉ dẫn khác theo yêu cầu;
- Cảng xếp hàng (POL);
- Cảng dỡ hàng (POD);
- Tên và địa chỉ người gửi hàng;
- Tên và địa chỉ người nhận hàng;
- Đại lý, bên thông báo chỉ định;
- Tên hàng, ký mã hiệu, số lượng kiện, trọng lượng cả bì hoặc thể tích;
- Cước phí và phụ phí trả cho người vận tải, điều kiện thanh toán;
- Thời gian và địa điểm cấp vận đơn;
- Số bản gốc vận đơn;
- Chữ ký người vận tải (hoặc của thuyền trưởng/người đại diện của thuyền trưởng hoặc đại lý).
Các loại vận đơn quan trọng trong vận tải biển
Sau đây, Đơn vị vận chuyển container đường sắt, đường bộ, đường biển Ratraco sẽ giải đáp surrendered bill of lading là gì, master bill of lading là gì, surrender bill of lading là gì, express bill of lading là gì, clean on board bill of lading là gì,…:
Phân loại theo chủ thể cấp vận đơn (Master BL – House BL)
- Vận đơn chủ (Master Bill):
Do hãng tàu phát hành và viết tắt là MBL hay MB/L. Bạn sẽ thấy tên và logo của hãng tàu trên đầu trang vận đơn.
Trên Master Bill, người gửi hàng là Công ty giao nhận vận tải ở nước XK (không phải là công ty XK), người nhận hàng là Công ty giao nhận vận tải ở nước nhập khẩu. Thường 2 công ty giao nhận ở 2 nước có mối quan hệ đại lý, hoặc công ty mẹ con.
- House Bill of Lading:
Là vận đơn đường biển do công ty giao nhận vận tải (freight forwarder) phát hành, dịch là Vận đơn nhà, thường được viết tắt là HBL, HB/L, hay House Bill. HB/L được hiểu là của Forwarder cấp.
Phân loại theo chủ thể nhận hàng (Straight BL – To Order BL – Bearber BL)
- Vận đơn theo lệnh (To order Bill):
Trên bill gốc không thể hiện tên consignee mà chỉ để chữ “To Order” tại mục consignee. Vận đơn này miễn người nào cầm vận đơn gốc và được xác nhận ký hậu của shipper là có thể nhận hàng.
- Vận đơn đích danh (Straight Bill):
Là vận đơn ghi rõ tên, địa chỉ người nhận hàng và người chở hàng chỉ giao hàng đúng với tên, địa chỉ trên bill. (Trong ví dụ là mục consignee, vận đơn trên là vận đơn đích danh).
Phân loại vận đơn theo tình trạng bốc xếp hàng hóa
- Vận đơn nhận hàng để chở (Received for shipment Bill):
Vận đơn này cam kết với chủ hàng rằng hàng sẽ được bốc lên tàu, trên con tàu đã thống nhất từ trước.
- Vận đơn đã bốc hàng lên tàu (Shipped on board Bill):
Là loại vận đơn mà chủ tàu, thuyền trưởng hoặc nhân viên của chủ tàu cấp cho người gửi hàng shipper khi hàng đã bốc lên tàu.
Phân loại theo tính pháp lý hàng hóa vận chuyển
- Vận đơn bản sao (Copy B/L):
Nội dung vận đơn này giống với vận đơn gốc, không có dấu và không được ký bằng tay, có chữ COPY-NON NEGOTIABLE (tức không được chuyển nhượng).
- Vận đơn gốc (Original Bil):
Là vận đơn được có dấu Original và được đóng mộc, ký bằng tay. Bill gốc mang tính chủ sở hữu hàng hoá. Ví dụ Bill trên của Maersk Line là vận đơn gốc, theo lệnh (to order).
Phân loại vận đơn theo phương thức thuê tàu
- Vận đơn tàu chuyến (Voyage Charter Bill):
Là vận đơn phát cho người chủ hàng khi sử dụng tàu chuyến để chở hàng và thường đi kèm “tobe used with charter party” (sử dụng với hợp đồng thuê tàu).
- Vận đơn tàu chợ (Liner Bill):
Là vận đơn thông dụng nhất và chiếm hầu hết trên thị trường. Loại vận đơn này khi bạn thuê tàu container để chở hàng (ví dụ trong bài viết đều là vận đơn tàu chợ).
Phân loại theo phê chú trên vận đơn đường biển
- Vận đơn không hoàn hảo (Unclean Bill hay Dirty Bill):
Là vận đơn mà người chuyên chở có ghi chú xấu về tình trạng lô hàng. Có thể ghi một số thông tin xấu như Case Leaking (thủng chảy), Bag Torn (bao rách),…
- Vận đơn hoàn hảo (Clean Bill):
Là vận đơn mà không có bất cứ ghi chú khiếm khuyết gì về ghi chú của lô hàng. Điều này rất quan trọng bởi vì vận đơn này để consignee hoặc ngân hàng cảm thấy an tâm về lô hàng khi shipper gửi.
Phân loại theo hành trình, phương thức chuyên chở hàng
- Vận đơn chở suốt (Through Bill):
Cấp cho chủ hàng không cần quan tâm đến hàng có chuyển tải hay không. Trong loại vận đơn nay có thể có nhiều người chuyên chở và nhiều tàu chuyên chở. Tuy nhiên chỉ có một vận đơn có tính sở hữu duy nhất.
- Vận đơn đi thẳng (Direct Bill):
Là loại vận đơn hàng được chở thẳng từ cảng load hàng sang cảng dỡ hàng không qua chuyển tải hay tàu ghé cảng nào cả.
- Vận đơn đa phương thức (Multimodal BilL, Intermodal Bill or Combined Bill):
Vận đơn này thường dùng trong vận chuyển container với hình thức “door to door”. Có thể sử dụng nhiều phương pháp vận chuyển kết hơp như đường biển, hàng không, đường bộ,…
- Vận đơn gốc (Original B/L):
Người nhận hàng phải xuất trình vận đơn gốc mới được lấy lệnh giao hàng (D/O).
- Vận đơn giao hàng bằng điện (Telex Release B/L):
Người nhận hàng không cần xuất trình vận đơn gốc, vì đã có điện giao hàng.
- Vận đơn đã được xuất trình (Surrendered B/L):
Vận đơn đã được xuất trình cho hãng tàu, hoặc đại diện hãng tàu ở đâu đó, thường là tại cảng xếp hàng (sau khi phát hành). Tương tự Telex Release B/L, người nhận hàng chỉ cần làm thủ tục thanh toán các phí Local charges đầu cảng dỡ là có thể lấy D/O mà không cần nộp Bill gốc.
RatracoSolutions Logistics đã liệt kê các loại vận đơn đường biển quan trọng như bill of lading là gì, surrendered bill of lading là gì, master bill of lading là gì, surrender bill of lading là gì, express bill of lading là gì, clean on board bill of lading là gì,…Doanh nghiệp kinh doanh hàng XNK cần nắm rõ để có sự chuẩn bị chu đáo về giấy tờ, chứng từ làm thủ tục thông quan lô hàng vận chuyển bằng tàu biển.
